Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai: Bước đầu hình thành và hướng đến phát triển bền vững

​     Việc thành lập Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC- Centers for Disease Control) tỉnh sẽ thu gọn đầu mối, tinh gọn bộ máy, nhân sự, cơ sở vật chất để từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả, công tác phòng chống bệnh tật và phù hợp với quy hoạch phát triển, cải cách hành chính, giảm phiền hà cho người dân và tiết kiệm kinh phí cho ngân sách nhà nước, phù hợp với chủ trương của Đảng, theo tinh thần Nghị quyết số 18, 19 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Đồng thời,theo đánh giá của Bộ Y tế và các chuyên gia trong lĩnh vực phòng, chống dịch bệnh, việc thành lập CDC tuyến tỉnh là phù hợp với xu hướng hội nhập trong khu vực và quốc tế. Có nhiều nước trên thế giới và trong khu vực đã thành công khi áp dụng mô hình này.

     Từ năm 2016, UBND tỉnh Đồng Nai, ngành Y tế, cùng các Sở, ngành liên quan đã có chủ trương và xây dựng đề án kiện toàn hệ thống Y tế dự phòng của tỉnh theo mô hình CDC. Tuy nhiên, đây là một thay đổi có tác động không nhỏ đến mô hình hệ thống y tế dự phòng, đặc biệt trong điều kiện các Trung tâm đang hoạt động độc lập, ổn định, có cơ sở, tổ chức bộ máy, tài chính riêng. Vì vậy, quá trình xây dựng đề án đã có nhiều ý kiến khác nhau về mô hình, tổ chức bộ máy, lộ trình thực hiện và giải quyết vấn đề nhân lực, v.v…. Đến tháng 3/2019, CDC Đồng Nai mới chính thức được thành lập. Có thể nói, đây là khoảng thời gian cần thiết để có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tránh những xáo trộn gây ảnh hưởng đến hoạt động y tế dự phòng tại địa phương và đảm bảo tính bền vững.

     Sau hơn 1 tháng chính thức được thành lập, việc sáp nhập và các hoạt động đã diễn ra khá suôn sẻ, đạt mục tiêu ban đầu, thể hiện trên các mặt:   

     1. Đồng Nai đã thể hiện sự quyết liệt nhưng chắc chắn trong thực hiện sáp nhập cùng một lúc cả 7 đơn vị, không thực hiện lộ trình kéo dài như nhiều tỉnh thành khác, điều này giúp sớm tạo sự ổn định về tổ chức cho CDC ngay trong năm 2019, thay vì phải mất vài năm nếu thực hiện theo lộ trình.

     2. Công tác tổ chức, nhân sự là vấn đề luôn được coi khó khăn, phức tạp nhất khi sáp nhập, nhất là việc sáp nhập cùng lúc cả 7 Trung tâm đã được giải quyết ổn thỏa. Việc sắp xếp, bố trí nhân sự lãnh đạo, quản lý của Trung tâm và các khoa phòng có được sự đồng thuận cao, không có khiếu nại hay bất mãn. Tất cả các viên chức quản lý, lãnh đạo đã được bổ nhiệm, dù xuống những vị trí thấp hơn đều đã vui vẻ nhận nhiệm vụ và thể hiện tinh thần trách nhiệm, gương mẫu.

     3. Năm 2017 và 2018, Sở Y tế đã có chủ trương không tuyển dụng viên chức tại 7 đơn vị chuẩn bị sáp nhập, vì vậy theo biên chế được duyệt của 7 Trung tâm trước đây và nay là CDC Đồng Nai có 378 biên chế, nhưng đến khi sáp nhập hiện có là 303 người (bằng 80% biên chế được giao). Như vậy, khi sắp xếp tổ chức và xây dựng vị trí việc làm của CDC Đồng Nai, số người phải giải quyết tinh giảm biên chế là rất ít, giúp cho CDC Đồng Nai có được sự ổn định về bộ máy, người lao động yên tâm công tác.

    4. Bộ máy tổ chức của CDC Đồng Nai đã được hình thành dựa trênThông tư 26, theo hướng các khoa, bộ phận chuyên môn có cùng chức năng của 7 Trung tâm được tập trung về một đầu mối như: Lĩnh vực truyền thông của các chương trình, dự án được tập trung vào Khoa Truyền thông - giáo dục sức khỏe; lĩnh vực vệ sinh môi trường, nước sạch và vệ sinh nông thôn,vệ sinh lao động, vệ sinh học đường… được tập trung vào Khoa Sức khỏe môi trường và y tế trường học; lĩnh vực dinh dưỡng trẻ em và dinh dưỡng cộng đồng về Khoa Dinh dưỡng. Đặc biệt, các bộ phận gián tiếp của 7 đơn vị như kế hoạch, tổ chức hành chính, tài chính kế toán, dược, xét nghiệm, v.v… đã tập trung vào một đầu mối để hình thành bộ máy có tính chuyên môn hóa cao hơn và hoạt động hiệu quả hơn.

     5. Các hoạt động chuyên môn của 7 trung tâm cũ được duy trì ổn định theo kế hoạch, nhất là công tác phòng, chống dịch bệnh luôn được quan tâm kịp thời. 

     Như vậy, việc hợp nhất 7 đơn vị để thành lập CDC Đồng Nai có thể coi đã có sự thành công bước đầu và quan trọng trong việc sắp xếp lại tổ chức hệ thống y tế dự phòng tuyến tỉnh. Về lâu dài, để CDC Đồng Nai đi vào ổn định, hướng đến nâng cao chất lượng, hiệu quả và phát triển bền vững còn là một quá trình. Trước hết, cần phải có nhận thức đúng, việc thành lập CDC không chỉ nhằm mục đích tinh gọn bộ máy, tinh giảm biên chế và giảm chi phí, CDC phải được xác định là một mô hình mới, nhằm tập trung các nguồn lực vốn phân tán ở nhiều đơn vị về một đầu mối, tạo ra quy mô và nguồn lực mạnh hơn, hoạt động có tính lồng ghép cao hơn và đạt hiệu quả hơn. 

     Để củng cố và phát triển CDC Đồng Nai theo đúng mục tiêu, ý nghĩa là cơ quan y tế cấp tỉnh duy nhất thực hiện toàn bộ chức năng phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật, cần thiết phải tiếp tục xây dựng đề án phát triển Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai giai đoạn 5 đến 10 năm tới, hướng đến một Trung tâm phòng bệnh tuyến tỉnh có năng lực mạnh, chất lượng và hiệu quả cao, xứng tầm với tỉnh Đồng Nai năng động và phát triển.

BS. CKII Bạch Thái Bình

Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai