Theo Y học cổ truyền (YHCT), sỏi tiết niệu được mô tả trong các chứng lâm, thạch lâm, huyết lâm… Gồm nhiều biểu hiện như: Đau vùng bụng dưới, tiểu tiện có cặn, tiểu ra máu, tiểu khó…
Nguyên nhân do thấp nhiệt kết ở hạ tiêu, làm cặn nước tiểu đọng lại thành những hạt nhỏ gọi là Sa, to gọi là Thạch. Sa và Thạch làm trở ngại đến việc bài tiết nước tiểu gây tiểu tiện khó, ứ tắc lại gây ra bệnh sỏi tiết niệu.
Cách chữa theo YHCT là căn cứ vào từng thể bệnh trên lâm sàng và dựa trên nguyên tắc: “Thanh nhiệt lợi thấp, thông tiểu tiện, trừ sỏi”. Thời gian chữa trị kéo dài có thể làm sỏi nhỏ lại tự tiêu đi hoặc theo đường bài tiết ra ngoài hoặc có thể làm thay đổi cơ địa người bệnh, giúp sỏi không phát triển.
Bài viết này xin được giới thiệu tới bạn đọc một số bài thuốc nam có tác dụng điều trị sỏi đường tiết niệu và được áp dụng cho các trường hợp:
- Bệnh nhân đã được chẩn xác định sỏi đường tiết niệu.
- Kích thước sỏi < 1cm ở niệu quản.
-Trên phim XQ sỏi tương đối nhẵn.
- Số lượng sỏi nhiều mà phương pháp phẫu thuật hoặc tán sỏi có thể không lấy hết được.
- Chức năng của thận bình thường hoặc tổn thương ở mức độ nhẹ.
- Sỏi nằm ở một bên của đường tiết niệu.
Sau đây là một số cây thuốc được sử dụng theo kinh nghiệm dân gian và các bài thuốc chữa sỏi theo y học cổ truyền.
- Kim tiền thảo dùng cả dây lá tươi 100g cho vào khoảng 2 lít nước, sắc còn 1 lít, chia làm nhiều lần uống, uống nhiều ngày liên tục.
- Rễ cây dứa (thơm) rửa sạch, phơi khô, sao lên nấu nước uống hằng ngày hoặc dùng dịch ép lá và quả dứa chưa chín mỗi ngày 20-30 g. Có thể giã nát nõn dứa, vắt lấy nước hoặc sắc lên uống liên tục 20-30 ngày.
- Bài thuốc chữa sỏi thận: Kim tiền thảo 40g, tỳ giải 20g, hạt mã đề 20g, trạch tả 12g, nghệ đen 12g, rễ cỏ xước 12g, màng mề gà 8g. Dùng dưới dạng sắc uống, mỗi ngày một thang, uống liên tục 15- 20 ngày.
- Chữa sỏi bàng quang: Màng mề gà 10g, hạt mã đề 20g, sơn tra (táo rừng) 10g. Tất cả các vị thuốc sắc uống, ngày 1 thang hoặc dùng bài thuốc gồm: râu ngô 60g, lá bầu 30g. Rửa sạch râu ngô, lá bầu thái nhỏ cho vào 2 chén nước, đem đun sôi kỹ, chắt lấy 250ml nước thuốc chia uống 4-5 lần, uống trong ngày. Uống liên tục 15-20 ngày
- Chữa sỏi niệu quản, niệu đạo: Kim tiền thảo 80g, Râu bắp 30g, Lá mã đề 20g, rễ cỏ tranh 20g, lá tre 20g, thài lài tía 20g, cỏ mực 20g. Tất cả các cây thuốc cho vào khoảng 3 chén nước, đun sôi kỹ lấy ra 250ml thuốc, uống 3-4 lần trong ngày. Uống liên tục 10-15 ngày, mỗi ngày 1 thang.
- Cách gia giảm: Nếu đái ra máu thêm cỏ nhọ nồi 16g. Trắc bá diệp sao đen 12g. Nếu đau nhiều thêm Ô dước 8g, Quế chi 8g.
Những điểm cần lưu ý trong quá trình điều trị bằng thảo dược:
- Cần tái khám bệnh sau mỗi liệu trình điều trị từ 10- 15 ngày hoặc thấy các biểu hiện bất thường
- Uống nhiều nước: 1.500 - 3.000ml/ngày trong thời gian điều trị.
- Sỏi urat: Hạn chế ăn thịt, làm nước tiểu kiềm bằng uống thêm bicarbonat.
- Sỏi oxalat: Hạn chế ăn nhiều thực phẩm biển như cua, ốc, cá.
- Sỏi photphat: Hạn chế ăn trứng, sữa, làm nước tiểu toan bằng uống nhiều nước cam, chanh.
Điều trị sỏi tiết niệu bằng thuốc nam có kết quả tương đối tốt đối với những trường hợp sỏi nhỏ nhưng phải theo dõi xét nghiệm chức năng thận và cần phải tái khám bệnh khi thấy các biểu hiện bất thường.
BSCKI. Nguyễn Văn Nghị
Bệnh Viện YDCT Đồng Nai.
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Hôm nay
Tổng lượt truy cập