​

     Theo Bác sĩ Nguyễn Thị Kim Thanh - Phó giám đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh, sàng lọc trước sinh là thông qua các kĩ thuật siêu âm, xét nghiệm máu của thai phụ để chẩn đoán các dị tật bẩm sinh ở thai nhi như: hội chứng Down, dị tật ống thần kinh… từ đó tư vấn cho gia đình chọn hướng điều trị hoặc xử lý tốt nhất. 

     Theo đó, thai phụ cần chú ý các thời điểm quan trọng để tầm soát trước sinh, gồm: Giai đoạn thai từ tuần thứ 11 đến tuần thứ 13 và từ tuần thứ 15 đến tuần thứ 20. Đối với phương pháp sàng lọc sơ sinh thì sau khi  trẻ sinh ra từ 2-7 ngày sẽ tiến hành lấy máu gót chân để làm xét nghiệm nhằm phát hiện các rối loạn bẩm sinh, di truyền ở trẻ sơ sinh như: Thiếu men G6PD, thiểu năng trí tuệ, suy giáp bẩm sinh, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh... làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, tâm thần, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh nhằm phát hiện, chẩn đoán và điều trị sớm những bất thường của trẻ giai đoạn thai còn trong bụng mẹ và ngay sau khi trẻ ra đời để từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời giúp thai nhi và trẻ sơ sinh phát triển khỏe mạnh bình thường, góp phần nâng cao chất lượng dân số. 

     Cũng theo bác sĩ Thanh, hiện ở Đồng Nai tất cả các bệnh viện đa khoa khu vực, trung tâm y tế huyện đều thực hiện được kỹ thuật sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Trong đó Bệnh viện ĐK Đồng Nai và Bệnh viện ĐK Thống Nhất đã thực hiện được hầu hết các kỹ thuật sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Riêng kỹ thuật hiện đại như xét nghiệm ADN thì sản phụ sẽ được chuyển lên bệnh viện phụ sản Từ Dũ. 

     Để nâng cao chất lượng sàng lọc trước sinh, sơ sinh, trong năm qua, ngành Y tế Đồng Nai đã phối hợp với Bệnh viện Từ Dũ tổ chức đào tạo cho 23 bác sĩ, cử nhân hộ sinh tại các bệnh viện trong tỉnh, gửi 2 bác sĩ tham gia tập huấn “Sàng lọc chẩn đoán trước sinh,  dị tật bẩm sinh”. Qua đó tổ chức đào tạo lại cho tất cả nữ hộ sinh tuyến y tế xã để họ có kiến thức chuyên môn và thực hiện tư vấn cho sản phụ về chăm sóc thai nhi cũng như giới thiệu đến các cơ sở y tế có đủ điều kiện sàng lọc trước sinh và sơ sinh.

     BS Thanh cho biết, việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh rất quan trọng, giúp phát hiện sớm các bệnh, dị tật mà trẻ có thể mắc phải trong quá trình mang thai hay sau khi sinh ra. Vì vậy các thai phụ cần theo dõi và thực hiện khám, sàng lọc theo đúng thời gian bác sĩ chỉ định. Cũng theo bác sĩ Thanh, hiện vẫn còn nhiều phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh chưa được tiếp cận với các dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh, nguyên nhân là nguồn kinh phí hỗ trợ từ trung ương và địa phương còn hạn chế. Chỉ hỗ trợ sàng lọc ở một số dị tật nhất định, các sàng lọc khác đều chưa được BHYT hỗ trợ và sản phụ phải tự đóng tiền. Công tác tuyên truyền, tư vấn cũng chưa thực sự hiệu quả.

     Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh giai đoạn 2008-2013 tại Đồng Nai đã sàng lọc cho 32.484/241.772 trẻ được sinh ra, chiếm 0,13%, số trẻ phát hiện bệnh lý là 266 trẻ, chiếm 0,82%. Tỷ lệ sàng lọc sơ sinh còn khá thấp nhưng so sánh với tỷ lệ mắc bệnh chung của cả nước thì Đồng Nai có tỷ lệ mắc bệnh rất thấp, trong khi cả nước cứ 1000 trẻ sàng lọc thì có đến 10-20 trẻ mắc bệnh. Điều đó cho thấy chất lượng dân số của tỉnh Đồng Nai trong những năm qua đã được cải thiện rõ rệt.

Hoàn Lê